De Rank

De Rank
De Rank

Kunstenaar:
Straatnaam: Schiedamseweg 122, zijde Iepenlaan
  Kethel
Materiaal: Staal
Jaar van plaatsing: 1961

Omschrijving:

voorgeschiedenis

Er ging een aantal jaren voorbij voordat wijkgebouw De Rank - in opdracht van de Hervormde Kerk Kethel gebouwd-  geopend kon worden. De bouwkosten en inrichting werden met veel inspanning bij elkaar gebracht door de leden van de kerk. De architect, J. van Pelt (van architectenbureau van der Vlis Vlaardingen) ‘klaagde’ dat de Kethelaars geen schaap met vijf poten wilden, maar een schaap met wel tien poten. Aldus het bericht in Rotterdamsch Parool/de Schiedammer in 1961 bij de opening. De krant berichtte vervolgens over het aanbieden op de eerste gemeenteavond in De Rank op 15 mei 1961 van  ‘de plastiek van de Kethelse kunstenaar Jaap de Raat. Een geschenk van de gezamenlijke jeugdorganisaties’. Behalve een religieuze functie had het gebouw ook een maatschappelijke. De grote zaal met wel 300 – 400 zitplaatsen was niet alleen geschikt voor kerkdiensten, maar ook voor theatervoorstellingen, exposities, lezingen etc. Er werd van alles georganiseerd, van politieke bijeenkomsten, schoolexamens, tot toneelopvoeringen. Veel Schiedammers hebben dan ook een herinnering aan het gebouw. Sinds 2009 is er een kinderdagverblijf in het pand gevestigd.

 

kunstenaar

Jaap de Raat, geboren in 1916 en opgeleid aan de toenmalige Academie voor Beeldende Kunst in Rotterdam, was kunstschilder, aquarellist, tekenaar, schrijver en chroniqueur van Kethel. Hij heeft een  indrukwekkend oeuvre op zijn naam staan. Vooral zijn geliefde Kethel heeft hij vastgelegd.  Zijn werk is regelmatig in Schiedam geëxposeerd. Hierdoor werd hij een bekende inwoner. Menig Schiedammer heeft fijne herinneringen aan zijn tekenlessen op Schiedamse middelbare scholen. Behalve als beeldend kunstenaar is Jaap de Raat ook bekend van de boeken die hij schreef over de geschiedenis van Kethel. Met aansprekende titels als Een dorp dat driemaal onderging (1980) of De zeis aan de wilgen (1988). De boerderij aan de Harreweg 19 waar hij woonde tot hij in 1996 overleed, is nu voorlichtingscentrum ‘De Groene Raat’ waar diverse verschillende tuinen zijn aangelegd om inspiratie op te doen. Het Jaap de Raatpad daar vlakbij is vernoemd naar deze bekende ‘Kethellapper’.

 

kunstwerk

Het kunstwerk is het enige dat herinnert aan de religieuze functie van het gebouw De Rank. De letters van het woord rank vormen de compositie van deze sculptuur. Een rank is een belangrijk symbool in het christelijk geloof: Jezus als de wijnstok en zijn volgelingen de ranken aan de stam (Johannes 15). Het beeld is gemaakt als een vloeiende beweging, die eindigt in de zon. De zonnestralen vormen verbindingen met het woord. De linker rand links van de letter R is als een wijnstok. Het is niet bekend of de Raat nog een specifieke opdracht meekreeg toen hij aan dit werk begon. Je herkent het ook niet als een ‘typische De Raat’. Hij heeft het ontwerp gemaakt en de toenmalige smid uit Kethel, Harry Schellekens, heeft het werk uitgevoerd.

Plattegrond: